Amiăng trắng, tiếp tục sử dụng hay cấm vận?

Hội nghị về amiăng trắng đã được diễn ra. Nội dung của hội nghị này là phân tích tác dụng, ưu nhược điểm của chất này và đi đến quyết định có nên tiếp tục đưa vào sử dụng hay không

Cần cái nhìn hài hòa về amiăng trắng

Đặt vấn đề tại hội nghị, Chủ nhiệm UB kỹ thuật, kỹ thuật và Môi trường Phan Xuân Dũng cho biết, với những tính năng ưu việt vượt trội như độ bền cơ học, tính đàn hồi cao, chịu ma sát tốt, chống cháy, ngăn cản vi khuẩn… amiăng trắng được coi là loại nguyên liệu đầu vào hữu ích cho hơn 3.000 sản phẩm.

Theo tin tức bất động sản, tại một số nước trên thế giới trong đó có Việt Nam đang tồn tại quan điểm trái chiều liên quan là sở hữu nên tiếp tục cho phép sử dụng amiăng trắng một cách an toàn và với kiểm soát hay cấm sử dụng loại sợi này do lo ngại khả năng amiăng trắng gây ung thư cho con người khi tiếp xúc.

Phó Chủ nhiệm UB những vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi cũng khẳng định, Việt Nam đã cấm hoàn toàn sản phẩm amiăng xanh, nâu trong khoảng lâu, giờ chỉ bàn tới vấn đề amăng trắng. Theo ông Lợi, việc loại bỏ amiăng trắng cần được nhìn tổng thể cả về góc độ y tế, sức khoẻ, kinh tế nhưng cũng phải hài hoà lúc nhìn từ góc độ quý khách, sản xuất và sức khoẻ người lao động liên quan, mang lộ trình rõ ràng, với bước chuyển tiếp công khai có người dân, dư luận.

Nêu ý kiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban khoa học công nghệ & Môi trường Lê Hồng Tịnh đặt vấn đề: “Tại sao các nước mang nền kinh tế vững mạnh hơn Việt Nam phần nhiều như Mỹ, Nga, Ấn Độ vẫn sử dụng amiăng trắng? những nước lớn, đông dân nhất thế giới như Ấn Độ, Trung Quốc và cả 10 nước trong ASEAN đều không cấm sử dụng amiăng trắng. Nhiều loại sản phẩm mang chứa amiăng trắng của Nhật vẫn đang được nhập khẩu, sử dụng ở Việt Nam rất nhiều, tiêu biểu như má phanh ô tô, phanh thang máy, quần áo chống cháy, cách điện…”.

Việc sản xuất các sản phẩm tấm lợp sở hữu loại vật liệu khác thay thế amiăng trắng cũng đang gặp phần lớn khó khăn. Ông Tịnh cho biết, UB từng đi khảo sát thực tiễn tại nhiều nhà máy sản xuất tấm lợp ở Đông Anh, Nam Định, Hải Dương, Yên Bái… thì thấy sản xuất tấm lợp không amiăng giá thành cao, chưa ưu việt như tấm lợp fibro ximăng thông thường.

Phó Giám đốc sản xuất nhà máy tấm lợp Tân Thuận Cường - ông Ngô Thanh Dương cho biết, năm 2008, công ty được thành lập với mục đích tập trung đầu tư cơ bản để sản xuất sản phẩm tấm lợp không chứa amiăng trắng. Nhưng sản phẩm không được thị trường trong nước đón nhận và chất lượng kém, tấm thường bị vỡ và cong vênh nên hiện tại sản lượng chỉ chiếm 2% - 3%. Để đảm bảo sinh hoạt sản xuất và công việc cho công nhân, doanh nghiệp phải chuyển hướng sang sản xuất tấm lợp đựng amiăng trắng.

‘Bài toán’ amiăng cần lời giải đúng

Tại Hội nghị, cũng ghi nhận một số ý kiến tán thành với Kế hoạch hành động quốc gia loại trừ các bệnh sở hữu liên quan đến amiăng giai đoạn đến 2020 và định hướng tới năm 2030 do Bộ Y tế xây dựng trên công trình khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), theo đó gần như các loại amiăng đều mang nguy cơ gây ung thư.

sở hữu quan điểm “không để người dân bị ốm đau, bệnh tật do chính môi trường lao động của họ”, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam yêu cầu cấm sử dụng amiăng từ năm 2020 và sở hữu lộ trình phù hợp tính tới việc đảm bảo lợi quyền của những doanh nghiệp chuyển đổi, người lao động và nhân dân bằng các chính sách tương trợ của Nhà nước.

Giám định trong khoảng lĩnh vực y tế, TS.BS Lê Thị Hằng-GĐ Bệnh viện Xây dựng cho biết, từ hoạt động khám chắt lọc bệnh cho công nhân trong ngành sản xuất vật liệu xây dựng liên tục từ năm 1990 đến nay, chưa phát hiện trường hợp công nhân trực tiếp lao động trong nhà máy mắc bệnh ung thư phổi, thực quản, xơ hoá phổi vì amiăng. Theo bà Hằng, trước năm 2000, công nghệ sử dụng lạc hậu, nguy cơ phơi nhiễm mang người lao động lớn. 10 Năm trở lại đây, môi trường lao động đã được cải thiện rất nhiều.

Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp - Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Phú Hoa cho biết, là cơ quan được giao tham mưu chính sách, Ban đã đề nghị Bộ Y tế và 4 bộ ngành, cơ quan khác báo cáo về vấn đề này.

những báo cáo tư vấn đến thời điểm này chưa đủ căn cứ để tư vấn cho các câu hỏi như: Cấm amiăng để sản xuất tấm lợp hay cấm luôn việc sử dụng các sản phẩm chứa amiăng? ví như chỉ cấm vật liệu này trong sản xuất tấm lợp thì vô hình chung chính sách dẫn tới triệt tiêu sản xuất trong nước nhưng lại tiếp tục cho nhập khẩu và sử dụng các sản phẩm chứa amiăng từ những nước vẫn dùng loại vật liệu này. Việc đó với tạo ra môi trường bất cạnh tranh?

Còn giả dụ cấm phần lớn các sảm phẩm đựng amiăng thì sở hữu khả thi không do hiện đang có rất nhiều sản phẩm với amiăng trắng như bộ phận cách nhiệt của các lò sản xuất công nghiệp, má phanh ô tô, phanh thang máy… ?

Bà Bùi Thị An - đại biểu Quốc hội khóa XIII kêu gọi hãy đến Nhật, Úc để tìm tòi chứ không nên đến những nước vẫn đang xuất khẩu, bán amiăng trắng như Nga, Karzackstan vì người bán không đi nói xấu sản phẩm của mình.

Bên cạnh đó, đáp lại cảnh báo này, những ý kiến nghi ngại khác cũng được đưa ra rằng, Úc, Nhật hiện đang là những nước cần tiếp thị mạnh mẽ cho loại vật liệu thay thế cho amiăng mà họ đang sản xuất, liệu tìm hiểu có đảm bảo khách quan?

Xem thêm: Thư giãn cuộc sống với Pandora Triều Khúc